Internationale Falafeldag – 12 juni

Knapperig vanbuiten, mals en kruidig vanbinnen – de geliefde kikkererwtenbeignet bekend als falafel krijgt zijn wereldwijde moment op Internationale Falafeldag, gevierd op 12 juni. Deze culinaire feestdag eert het rijke erfgoed van falafel en zijn status als streetfood-superster in het Midden-Oosten en daarbuiten. Van de steegjes van Caïro en Tel Aviv tot foodtrucks in New York en Parijs, falafel heeft een lange weg afgelegd.

Internationale Falafeldag nodigt mensen over de hele wereld uit (vooral in de VS, waar de populariteit van falafel enorm is toegenomen) om te genieten van deze goudbruine, gefrituurde balletjes, meer te leren over hun geschiedenis, recepten te delen en misschien zelfs deel te nemen aan de gezellige discussies die vaak rond falafel ontstaan (zoals wie het heeft uitgevonden, of het het lekkerst is in een pita of op een bord). Deze informatieve en tegelijkertijd leuke dag is een viering van culinaire liefde tussen verschillende culturen – allemaal met falafel als middelpunt.

Hoe vier je Internationale Falafeldag?

Er zijn talloze manieren om in de stemming te komen voor Falafeldag, of je nu een kei bent in de keuken of gewoon op zoek bent naar een heerlijke lunch. Hier zijn een paar suggesties:

• Falafelfeest: Ga naar je favoriete falafelzaak in de buurt en geniet van een falafelfestijn. Bestel het zoals jij het lekkerst vindt: in een warme pita met alle garnituren of op een bedje van sla. Veel Midden-Oosterse restaurants of foodtrucks bieden speciale aanbiedingen op Falafeldag – bijvoorbeeld korting, extra falafel per bestelling of een combideal. Het is ook een goed excuus om een nieuwe plek te verkennen als je meerdere opties hebt; wie maakt de knapperigste falafel van de stad?
• Zelfgemaakte falafel thuis: Zin in een avontuur in de keuken? Probeer eens falafel helemaal zelf te maken. Puristen beginnen vaak met gedroogde kikkererwten die een nacht geweekt zijn, vermalen ze met kruiden en specerijen, vormen er balletjes of burgers van en frituren ze tot ze knapperig zijn. Falafel kan ook gebakken of in de airfryer worden gebakken voor een gezondere twist. Door falafel thuis te maken, kun je de smaak aanpassen en samenkomen voor een falafelfeestje met vrienden of familie.
• Falafel over de hele wereld: Omdat het een internationale feestdag is, waarom zou je dan niet een virtuele wereldreis maken? Ontdek hoe falafel in verschillende regio's wordt gegeten – van de Egyptische ta'amiya tot Israëlische saladebars of granaatappelsaus in de Levant. Verwerk regionale accenten in je maaltijd voor een authentieke smaak.
• Delen en leren: Gebruik sociale media om je falafelplezier te delen en de ervaringen van anderen te bekijken. Plaats recepten, foto's of zelfs falafelfavorieten met #FalafelDay of #InternationalFalafelDay. Ga in gesprek met anderen en laat iemand die het gerecht nog niet kent, kennismaken met het gerecht.

Een andere manier om te vieren is door de bredere culturele context te bekijken. Stream muziek uit het Midden-Oosten of bekijk een reisvideo over streetfood in Caïro of Tel Aviv. Voor gezinnen kan Falafeldag leerzaam zijn: een kans om wereldwijde eettradities te ontdekken en eenheid te vieren door middel van gedeelde gerechten.

Historische achtergrond van falafel

De exacte oorsprong van falafel is een beetje een historische whodunit. De meest voorkomende theorie plaatst de oorsprong ervan in Egypte, waar Koptische christenen het mogelijk al in de late 19e eeuw creëerden als een vleesvrij gerecht voor de vastentijd. Vroege versies in Egypte werden gemaakt met tuinbonen (nog steeds de voorkeur in Egypte, waar falafel "fava" wordt genoemd). ta'amiya). Naarmate het gerecht zich verspreidde naar de Levant (het huidige Libanon, Syrië, Israël en Palestina), werden kikkererwten de basis in plaats van fava, wat resulteerde in de opkomst van kikkererwtenfalafel in die regio's. Sommigen beweren dat falafel nog verder teruggaat – een populaire (hoewel niet definitief bewezen) theorie is dat het mogelijk dateert uit het faraonische Egypte, gezien de lange geschiedenis van de consumptie van favabonen in dat land. Hoe dan ook, halverwege de 20e eeuw was falafel een vast onderdeel geworden van het Midden-Oosten.

Falafel vond zijn weg naar de Verenigde Staten en Europa, grotendeels in de tweede helft van de 20e eeuw, vaak via immigrantengemeenschappen en de natuurvoedingsbeweging. In New York City bijvoorbeeld, verschenen in de jaren 70 falafelwinkels uit het Midden-Oosten, aanvankelijk in wijken zoals Greenwich Village, waar studenten en kunstenaars graag goedkope, vegetarische gerechten probeerden. Het werd ook populair in vegetarische en veganistische kringen – falafel zit immers boordevol eiwitten, is plantaardig en zeer bevredigend. Tegenwoordig zul je moeilijk een Amerikaanse stad vinden zonder minstens één falafelzaak, of het nu een fysiek restaurant of een foodtruck is. Zelfs grote ketens hebben met falafel geflirt; bijvoorbeeld Volkorenproducten verkoopt bereide falafel in hun foodbars en sommige fastfoodketens in het Middellandse Zeegebied hebben falafel op hun menu staan om tegemoet te komen aan de behoeften van mensen die geen vlees eten.

Internationale Falafeldag is een relatief nieuwe uitvinding. Hij werd in 2012 opgericht door een Israëlische ondernemer genaamd Ben Lang. Op amper 18-jarige leeftijd was Lang al medeoprichter van "Hummusdag" en vervolgens initieerde hij "Falafeldag" als een via sociale media aangestuurde viering, met als doel mensen te verenigen rond hun liefde voor dit soort eten. Zijn idee sloeg aan en duizenden deelnemers wereldwijd deelden elk jaar op 12 juni foto's en aanbiedingen van falafel. Dankzij Lang (en de kracht van internet) groeide wat aanvankelijk een lokale viering had kunnen zijn, uit tot een echt internationaal evenement. Belangrijk is dat Internationale Falafeldag niet gebonden is aan het patriottisme of de merkmarketing van één land – het gaat meer om de gemeenschap van falafelfans overal ter wereld, die grenzen overstijgt. Zoals Lang opmerkte, mag falafel dan wel een omstreden oorsprong hebben, het is geliefd bij mensen uit vele culturen. In een vaak verdeelde wereld is samen van falafel genieten een kleine maar smakelijke manier om een gemeenschappelijke basis te vinden.

Falafelplezier: recepten en serveerideeën

• Falafelkom: Leg de falafel op quinoa of rijst, voeg gesneden groenten toe en besprenkel met tahinsaus. Voeg toe tzatziki voor een romige touch – een hartige glutenvrije optie.
• Sliders of Burgers: Maak falafelburgers en serveer ze als sliders met broodjes, rucola, tomaat en gekruide yoghurt of hummusKaas is optioneel, maar voegt een moderne draai toe.
• Maak het wat pittiger: Serveer met tahin, koriander-knoflooksaus, schug (Jemenitische hete saus) of pittige aioli voor een zelfgemaakte falafelervaring.
• Bakken of Airfryen: Voor een luchtigere variant: bestrijk de falafel met olie en bak 20-25 minuten op 190 °C, of frituur 12-15 minuten op 175 °C. Het resultaat is knapperig en heerlijk.

Tip: Gebruik geweekte gedroogde kikkererwten – geen kikkererwten uit blik – omdat ze de beste textuur geven als ze gemalen worden. Laat het mengsel afkoelen voordat je het vormt voor een betere consistentie.

Serveer als dessert baklava of halva en een kopje muntthee om het Midden-Oosterse thema compleet te maken. Een zoet hapje maakt de viering compleet.

Kalender Internationale Falafeldag

Jaar	Datum	Dag van de week
2025	12 juni 2025	Donderdag
2026	12 juni 2026	Vrijdag
2027	12 juni 2027	Zaterdag
2028	12 juni 2028	Maandag
2029	12 juni 2029	Dinsdag

Leuke weetjes en falafelverhalen

• Guinness Falafel Records: De grootste falafelbal ter wereld woog 74,75 kg en werd in 2012 gemaakt in Amman, Jordanië. Eerder dat jaar werd in Libanon een falafelportie van 5173 kg bereid.
• Falafelkaart: Om de Internationale Falafeldag te promoten, creëerde Ben Lang een door het publiek samengestelde 'Falafelkaart' om eetgelegenheden over de hele wereld te vinden.
• Falafeldiplomatie: Falafel wordt gebruikt als symbool voor vrede: gezamenlijke maaltijden in Jeruzalem gaven blijk van eenheid over culturele verschillen heen.
• Alternatieve Falafel: Varianten zijn onder meer de Indiase dal falafel, groene falafel met spinazie/boerenkool en zelfs zoete falafel met chocolade en kaneel: creatieve variaties op de klassieker.
• Falafel-emoji: Sinds 2019 heeft falafel zijn eigen emoji 🧆: drie falafelballetjes in een platbrood met sla.