Nationale Donutdag (VK) – 6 juni 2025

Op een stralende ochtend in juni hebben de Britten een bijzonder zoet excuus om zich te verwennen: Nationale Donutdag. Deze heerlijke culinaire feestdag nodigt mensen in het hele Verenigd Koninkrijk uit om te genieten van het simpele plezier van een donut – of "donut", zoals het aan de andere kant van de oceaan gespeld wordt. Hoewel de viering haar wortels heeft in een Amerikaanse traditie die teruggaat tot de Eerste Wereldoorlog, is ze de laatste jaren in het Verenigd Koninkrijk met open armen ontvangen. Van klassieke donuts gevuld met jam en bestrooid met suiker (een Britse favoriet) tot de geglazuurde ringen in Amerikaanse stijl, deze dag draait helemaal om het genieten en eren van de donut in al zijn vormen.

Hoe je Donutdag viert

Nationale Donutdag kan in het Verenigd Koninkrijk op een leuke en liefdadige manier worden gevierd, net als de Amerikaanse variant:

• Ochtendtraktatie voor iedereen: Haal een doos verse donuts bij de lokale bakker of supermarkt en deel ze met vrienden of collega's. Of het nu gaat om een dozijn klassieke donuts of een assortiment gourmetsmaken, een donut spread kan ieders dag opvrolijken.
• Bezoek uw favoriete winkel: Veel donutwinkels en -cafés doen mee aan de viering. Zo bieden de Britse vestigingen van Krispy Kreme bijvoorbeeld een gratis originele geglazuurde donut aan op National Doughnut Daykrispykreme.co.uk. Kijk of je lokale bakker speciale aanbiedingen of limited edition donuts heeft om de gelegenheid te vieren.
• Zelf donuts bakken: Probeer zelf donuts te maken. Britse donuts (zoals de geliefde "ball" donuts met frambozenjam) kun je in je eigen keuken maken – een leuke gezinsactiviteit. Kinderen zullen het geweldig vinden om vormpjes uit te snijden en er sprinkles of vullingen aan toe te voegen.
• Geef iets terug, in donut-stijl: Omarm de liefdadigheidsoorsprong van de feestdag door deel te nemen aan een fondsenwervend evenement. In het Verenigd Koninkrijk bestaat een soortgelijk initiatief. Nationale Donutweek (meestal gehouden in mei), waar bakkerijen donuts verkopen om geld in te zamelen voor charitiesawarenessdays.com. Zelfs op Donutdag kun je een deel van je donutverkoop of -aankopen doneren aan een lokaal goed doel, en zo goodwill creëren terwijl je je tegoed doet aan de lekkernijen.
• Delen op sociale media: Plaats een foto van je favoriete donut met de hashtag #NationalDoughnutDay. Het is een geweldige manier om lid te worden van een wereldwijde community van donutliefhebbers en de creatieve lekkernijen te zien waar anderen van genieten.

De oorsprong van Donutdag

Het concept van National Doughnut Day ontstond eigenlijk al in 1938 in de Verenigde Staten, maar de geest ervan kent geen grenzen (mentalfloss.com). Tijdens de Eerste Wereldoorlog serveerden Amerikaanse vrijwilligers (bijgenaamd "doughnut lassies") soldaten verse donuts als een voorproefje van thuis aan het front (linesmentalfloss.com). Om deze vrijwilligers te eren en liefdadigheidsinitiatieven tijdens de Grote Depressie te ondersteunen, riep het Leger des Heils in Chicago in 1938 de eerste Doughnut Day in het leven (en.wikipedia.orgmentalfloss.com). Na verloop van tijd verspreidde de traditie zich buiten de VS en tegenwoordig vieren donutliefhebbers in het Verenigd Koninkrijk deze zoete feestdag ook.

In het Verenigd Koninkrijk hebben donuts een rijke geschiedenis. De klassieke gevulde donut (vaak ingespoten met jam of vla) wordt al generaties lang gegeten, ook al werd er niet altijd een speciale dag voor uitgekozen. Naarmate Amerikaanse foodtrends zoals Krispy Kreme en delicatessenwinkels in de jaren 2000 in Groot-Brittannië populairder werden, groeide de belangstelling voor een Nationale Donutdag. Nu, elk jaar op de eerste vrijdag van juni (rond 6 juni), omarmen Britse bakkerijen en cafés de gelegenheid net als hun Amerikaanse collega's – met acties, gratis lekkernijen en een overvloed aan donutgejuich. Het is een bewijs van hoe een goed idee, vooral een idee dat zo universeel aantrekkelijk is als gratis donuts voor een goed doel, de Atlantische Oceaan kan oversteken en een thuis in het buitenland kan vinden.

Het is de moeite waard om een unieke Britse twist op te merken: Nationale Donutweek, een apart evenement dat normaal gesproken in mei plaatsvindt, is al tientallen jaren een vast onderdeel van Groot-Brittannië. Het is opgericht door een bakkerijorganisatie en zamelt geld in voor goede doelen zoals The Children's Trust door bakkerijen aan te moedigen de opbrengst van de donutverkoop te doneren. Deze weeklange liefdadigheidscampagne (Driveawarenessdays.com) laat zien hoe populair de Britten zijn bij het combineren van liefdadigheid met gebak – een filosofie die nauw aansluit bij het oorspronkelijke doel van Donut Day. Samen zorgen Donut Week en Donut Day ervoor dat de zoetekauw van het land zich verwent met goede doelen.

 

Favoriete donutrecepten; donuts bakken en ervan genieten

Hoe je het ook schrijft – donut of donut – er is geen verkeerde manier om van deze traktatie te genieten. In het Verenigd Koninkrijk is een populaire zelfgemaakte versie de traditionele jam donut: een zacht, gefrituurd gistdeeg, goudbruin gefrituurd, gevuld met aardbeien- of frambozenjam en gerold in fijne kristalsuiker. Thuis bereid, vult de keuken met een onweerstaanbare bakkerijgeur. Voor een eenvoudigere aanpak kun je ringvormige donuts in de oven bakken en ze met glazuur glazuren.

Amerikaanse recepten hebben ook hun stempel gedrukt op de Britse keuken. Sommige liefhebbers proberen geglazuurde donuts in Krispy Kreme-stijl na te maken, compleet met een zoete vanilleglazuur die in die dunne, glanzende laag trekt. Anderen experimenteren met trendy smaken – denk aan gezouten karamel of donutglazuur met matcha – die de diverse en veranderende Britse smaak weerspiegelen.

Donuts eten in het Verenigd Koninkrijk betekent vaak een bezoek aan de bakker. Instellingen zoals Greggs of supermarktbakkerijen bieden betrouwbaar donuts met geleivulling aan, waar veel Britten mee zijn opgegroeid (wie kan de poederachtige vingers en de verrassing van het bijten in zoete jam vergeten?). Geniet van je donut met een goede kop thee of koffie, of wees creatief en maak een middagthee donuttoren in plaats van scones. De veelzijdigheid van donuts zorgt ervoor dat ze perfect passen bij een theepauze op kantoor of een weekenduitje met het gezin.

Donut Dag Trivia

• Spellingverschil: In het Verenigd Koninkrijk is "doughnut" de voorkeursspelling, terwijl "donut" een populaire Amerikaanse spelling is (simplificationquillbot.com). Beide verwijzen naar hetzelfde heerlijke ding. (Zelfs Dunkin' Donuts in het Verenigd Koninkrijk behoudt de Amerikaanse spelling voor branding.)
• Een paar vakanties: Verrassend genoeg zijn er eigenlijk twee Nationale Donutdagen elk jaar – de beroemde in juni en nog een in november. De viering van juni (de eerste vrijdag van juni) is oorspronkelijk in het leven geroepen door het Leger des Heils, terwijl er in de VS al sinds minstens de jaren 30 een tweede, minder bekende Donutdag bestaat op 5 november.mentalfloss.com. De meeste Britten (en inderdaad veel Amerikanen) houden vast aan de viering van juni, maar dat betekent dat donutliefhebbers technisch gezien twee excuses hebben om zich te laten gaan.
• De Britse donut-devotie: Uit een onderzoek uit 2020 bleek dat de bescheiden donut met jam een van de populairste Britse lekkernijen is, met miljoenen mensen die er jaarlijks van smullen. De komst van Krispy Kreme in het Verenigd Koninkrijk in 2003 zorgde voor enorme rijen, wat bewijst dat de donutrage echt wereldwijd is.
• Recordbreker: De grootste donut ooit gemaakt ter wereld woog 1,7 ton, een extra grote jellydonut gemaakt in de VS. Voor iets dichter bij huis: de grootste doos donuts werd in 2021 in Londen gemaakt, met een inhoud van 3000 donuts – een smakelijk record.
• Waarom vrijdag?: Nationale Donutdag valt traditioneel op een vrijdag en luidt het weekend zoet in. Misschien niet toevallig trakteren veel kantoren op vrijdag – "Donutdag" past perfect bij de verwennerij aan het einde van de week.

Vakantiedata voor Nationale Donutdag

Wanneer wordt Nationale Donutdag (VK) elk jaar gevierd? Noteer het in je agenda – het valt op de eerste vrijdag van juni. Dit jaar is dat vrijdag 6 juni. Hier zijn de aankomende data voor het VK (die ook samenvallen met de viering in de VS):

 

Nationale Donutdagkalender

Jaar	Datum	Dag van de week
2025	6 juni 2025	Vrijdag
2026	5 juni 2026	Vrijdag
2027	4 juni 2027	Vrijdag
2028	2 juni 2028	Vrijdag
2029	1 juni 2029	Vrijdag

(Let op: de datum varieert elk jaar, omdat het altijd de eerste vrijdag van juni is. In het Verenigd Koninkrijk, net als in de VS, vinden de meeste festiviteiten op die dag plaats.)

Nationale Donutdag is misschien begonnen als een Amerikaanse traditie, maar de aantrekkingskracht ervan is onmiskenbaar universeel. In het Verenigd Koninkrijk is het een dag die Britse vrijgevigheid combineert met een liefde voor lekker snoepgoed – of je nu bijt in een met suiker bestoven jamdonut of een met chocolade geglazuurde ring. Het is een gelegenheid om te genieten van een eenvoudig genoegen en tegelijkertijd de verrassend betekenisvolle geschiedenis erachter te herdenken. Een feestdag die begon met het troosten van soldaten met zelfgemaakte lekkernijen, is immers uitgegroeid tot een wereldwijde viering van gemeenschap, liefdadigheid en heerlijke donuts. Dus doe op 6 juni mee: hef een donut op, deel een glimlach en geniet van de zoetigheid die ons allemaal verbindt.